AMSTELVEEN – Amstelveen moet in de eerste helft van 2022 52 vluchtelingen opvangen en huisvesten. Maar vanwege de woningkrapte heeft de gemeente deze woningen eigenlijk niet beschikbaar. “De plaatsing van deze vergunninghouders gaat dus ten koste van andere woningzoekenden. Mensen die dus ook dringend op zoek zijn naar een woning of al heel lang aan het wachten zijn”, volgens de gemeente.
Afgelopen jaar zorgde de gemeente Amstelveen ervoor dat 129 statushouders een nieuw huis kregen toegewezen. “Tot op heden kan Amstelveen, ondanks de krapte aan woningen, nog aan de taakstelling voldoen”, geeft de gemeente aan. Ook in Amstelveen is de woningnood groot. Dit is gevolg van de beperkte bouwgrond, wat mede ook komt door de rijksbeperkingen om te bouwen rondom Schiphol.
Hoe gaat het in zijn werk?
Iedere gemeente in Nederland heeft de plicht om vluchtelingen te huisvesten en het Rijk besluit elk halfjaar hoeveel statushouders er gehuisvest moeten worden. Statushouders zijn vluchtelingen, meestal met een asielachtergrond. Zij hebben eerst in asielzoekerscentra gewoond en later hebben een vergunning gekregen na aanleiding van hun asielaanvraag. Het aantal statushouders per gemeente is gebaseerd op het aantal inwoners per gemeente en de ontwikkelingen in het jaar, zoals woningtekorten en inreismaatregelen door de coronapandemie.
Zodra een asielzoeker een verblijfsvergunning krijgt, koppelt het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) binnen 2 weken de vergunninghouder aan een gemeente. Gemeenten hebben 10 weken de tijd om woonruimte te vinden. Gemiddeld duurt het momenteel langer voor ze een woning aangeboden krijgen, mede wegens de krappe woningmarkt. Als er een woning is gevonden, hebben vergunninghouders 2 weken de tijd om daadwerkelijk te verhuizen.
Kameronderzoek
Amstelveen kampt net als alle andere gemeenten met het probleem van het woningtekort. “Het gemeentebestuur heeft dit daarom onlangs aan de orde gesteld in een interview met de rijkscommissie die, in opdracht van de kamer, onderzoek doet naar het hele proces met betrekking tot de huisvesting van vergunninghouders”, laat een woordvoerder weten.
Amstelveen is hierin niet de enige. D66-fractievoorzitter Harmen van der Steenhoven geeft aan dat bijna 70 procent van de provincie Noord-Holland de huisvestingsregeling niet realistisch vindt.
Onzekerheden in 2022
Toch hebben de gemeenten komend halfjaar van 2022 een harde verplichting. In Amstelveen is dit aantal op 52 statushouders door het Rijk vastgesteld. De tweede helft van 2022 kan dit nog hoger uitvallen. “Door de coronacrisis en de reisbeperking blijven er onzekerheden voor het berekenen van de te verwachten aantallen. Daarom wordt er in 2022 een tussentijdse evaluatie gedaan door het Rijk om te kijken of het aantal moet worden bijgesteld. Als blijkt dat er meer vergunninghouders woonruimte nodig hebben, schuift dit dus door na het tweede halfjaar.”
‘Een derde sociale huur naar statushouders’
Ondanks de onzekerheden hebben verschillende partijen nieuwe ideeën om te vergunninghouders te verzekeren van een nieuw thuis.
Zo geeft D66 aan: “D66 vindt dat we moeten doen wat we kunnen om statushouders te huisvesten. In 2021 was bijna een derde van sociale huurwoningen in Amstelveen toegewezen aan statushouders. Om meer woonruimte te creëren, zou bijvoorbeeld de doorstroom uit sociale huurwoningen verder gestimuleerd kunnen worden, er kan gekeken worden naar vormen van extended stay, vormen van woningdelen/gemengd wonen én door leegstaande gebouwen als tijdelijke woningen in te zetten.”
Ook ChristenUnie komt met een nieuw initiatief: “Er zijn in de afgelopen paar jaar veel huizen en appartementen op gekocht door huisjesmelkers die deze huizen weer verhuren en waarschijnlijk niet tegen lage huurtarieven. Verplicht deze eigenaren om bijvoorbeeld 10% van hun huizen te verhuren aan vluchtelingen tegen een reële prijs.
Woningcorporatie EigenHaard moet ook uit zijn voorraad huizen te beschikking stellen dus waarom de huisjesmelkers niet? Zo maak je niet alleen plek voor statushouders, maar ook de opgroeiende jeugd van Amstelveen, die allen recht hebben op een woning.”
De VVD geeft aan het een lastige kwestie blijft. “Als je op de vlucht bent en je leven in je ‘eigen land’ niet meer zeker is, dan is het mooi als andere landen hun verantwoordelijkheid nemen en je een veilige omgeving kunnen bieden. Dat zouden we zelf toch ook willen als je in een dergelijke situatie terecht komt? Opvang is echter niet altijd mogelijk. We kunnen niet ineens meer woningen uit de hoge hoed toveren dus zullen het moeten doen met woningen die vrijkomen of opgeleverd worden in de sociale sector.”
Tenslotte heeft AVA ook niet zo snel een oplossing op kortere termijn. “AVA begrijpt dat de EU en dus ook Nederland hier een verantwoordelijkheid in hebben, zeker als deze vluchtelingen het Nederlandse belang gediend hebben. Toch zouden wij de opvang liever in de regio van de veilige buurlanden zien. Kijk bijvoorbeeld naar de Turkije-deal met de Syrische vluchtelingen en niet in onze overvolle randsteden.”
Integreren in Amstelveen
Eerder deze maand sprak AAN! met de twee statushouders Farideh en Khaled. Zij kregen beide een woning van de gemeente toegewezen. In dit artikel spraken zij trots over hoe ze integreren in Amstelveen ervaren.
